Czym zajmuje się Państwowa Inspekcja Pracy i jak przygotować się na kontrolę?
Inspektorzy państwowej inspekcji pracy w pierwszej kolejności zwykle nie wywierają na pracodawcach pozytywnych odczuć, a zgłoszenie do inspekcji pracy potrafi przyprawiać nas o ból głowy, dlatego warto zadbać o jak najlepsze przygotowanie do wizyty urzędników w firmie. Jak wygląda kontrola inspekcji pracy i co obejmują czynności inspektora pracy? Jak się do niej przygotować i jakie są prawa inspekcji pracy? Odpowiadamy!
Inspekcja pracy Polska – definicja i funkcjonowanie Państwowej Inspekcji Pracy
Państwowa Inspekcja Pracy, nazywana inspekcją bhp, jest podlegającym Sejmowi organem, powołanym w celu kontrolowania przepisów prawa pracy (szczególnie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy) i legalności zatrudnienia. Mimo, że co do zasady inspektor pracy przeprowadzający kontrolę powinien uprzedzić o niej pracodawcę o około 7 dni przed jej rozpoczęciem, nie ma on takiego obowiązku. Oznacza to, że inspektor PIP może wdrożyć nadzór i kontrolę określonych w upoważnieniu obszarów działalności firmy niezwłocznie, o każdej porze dnia i nocy.
Działalność Państwowej Inspekcji Pracy oraz prawa inspekcji pracy określane są następującymi dokumentami:
- Ustawą o PIP z 13 kwietnia 2007 roku
- Prawem przedsiębiorców (ogólne zasady dotyczące kontroli, wynikające z ustawy z 6 marca 2018 roku)
Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy może odbywać się z tytułu jej standardowej, urzędowej działalności (zupełnie rutynowo) lub z powodu zgłoszenia do inspekcji pracy (tzw. donosu).
Uwaga: inspektorzy pracy stosując przepisy, wynikające z dedykowanych ustaw nie wymagają zgody pracodawcy na rozpoczęcie kontroli.
Obowiązki Państwowej Inspekcji Pracy
Zadania Państwowej Inspekcji Pracy ograniczają się do postępowania kontrolnego w zakresie przestrzegania w danej firmie zapisów Kodeksu pracy oraz rozporządzeń wykonawczych. Uprawnienia inspektora pracy, a tym samym również przebieg Państwowej Inspekcji Pracy skupiają się między innymi wokół obszarów, takich jak:
- nadzór i kontrola legalności zatrudnienia (kontrola legalności zatrudnienia obejmuje m. in. takie obszary jak: opłacanie składek na Fundusz Pracy, ewidencja czasu pracy pracownika lub zgodność z przepisami zawartej umowy o pracę)
- bezpieczeństwo pracy (czynności inspektora pracy w sektorze bezpieczeństwa pracy mogą obejmować m. in. sprawdzenie aktualności badań lekarskich pracowników, aktualności szkoleń BHP czy wyposażenia pracowników i pomieszczeń pracowniczych)
- kontrola poprawności wynagrodzenia (m. in. minimalnego wynagrodzenia za pracę)
Kontrola powyższych elementów ma na celu ochronę pracy i zapobieganie zjawiskom, takim jak m. in.: wyzysk w pracy, nieprzestrzeganie przepisów dotyczących zatrudnienia i firmowego regulaminu pracy, przy czym precyzyjne uprawnienia inspektora pracy (inspektora PIP) określa upoważnienie, które powinien on okazać przed rozpoczęciem służbowych czynności.
Przygotowanie do kontroli PIP Warszawa i inne miasta – jak to zrobić?
Najistotniejszym krokiem w przygotowaniu do kontroli pracownika Państwowej Inspekcji pracy jest przestrzeganie zasad BHP w zakładzie pracy oraz stosowanie się do nakazów Kodeksu pracy. Zadbaj również o prawidłowe przechowywanie całej niezbędnej dokumentacji, między innymi: umowy pracowników, dokumentacji dot. urządzeń i maszyn, procedury i instrukcje dla pracowników oraz dokumentację poświadczającą odbyte przez pracowników badania lekarskie, szkolenia BHP i uprawnienia do wykonywana danych obowiązków.
Ważnym elementem kontroli (i uniknięcia kar inspekcji pracy) jest zgodność z przepisami dotyczącymi stosunku pracy, a więc m. in. dokumentacja dot. ewidencji czasu pracy pracowników. Prawidłowe i skrupulatne ewidencjonowanie wymiaru czasowego pracy podwładnych ułatwi elektroniczny system rejestracji czasu pracy (system RCP), dzięki któremu będziesz miał możliwość zaoszczędzić mnóstwo pracy i unikniesz zbędnych błędów w tym zakresie.